بسياري ازداوطلبان درجلسه ي آزمون اگرباچندسوال دشوارمواجه شوند، ناگهان دستپاچه شده ونظم ذهني خود را از دست مي دهند و فكرمي كنند شانس قبولي در كنكور را از دست داده اند ! اين داوطلبان تصور مي كنند ديگران به همه ي سوالات پاسخ داده وفقط آنها هستند كه نمي توانند به سوالها جواب دهند.

اما بد نيست بدانيد برخي كساني كه در بهترين يا دشوارترين رشته هاي دانشگاهي نيزقبول شده اند دربعضي درسهانمره اي كمتراز40% به دست آورده اند. مبادا فكركنيددركنكوربايدبه همه ي سوالات پاسخ دهيد.اگر ديديدكه نمي توانيدبه چند سوال پي درپي پاسخ دهيد خودتان را نبازيد ومطمئن باشيد ديگران هم وضع شما را دارند.اعتماد به نفس داشته باشيد. حتي بدنيست دراينجاكمي هم از خود راضي باشيد وبگوئيد: ” وقتي اين سوال ها براي من دشوار است ، واي به حال ديگران !”

داشتن روحيه، درهرمسابقه اي سرنوشت ساز است از جمله در مسابقه ي علمي يعني كنكور. به هرحال توصيه مي كنيم درجلسه ي كنكور به روشي كه در زير مي گوئيم تست بزنيد. شما بايدبراعصاب خودتسلط داشته باشيد ودرست مانند يك شطرنج باز ماهريايك فرمانده نظامي درسخت ترين شرايط تصميم بگيريد كه چكار كنيد وبهترين كاردرهرلحظه كدام است؟درهرلحظه بايدتشخيص دهيدكه بايد كدام تست رارهاكرد؟به كدام تست جواب داد وچگونه زمان را تنظيم نمود؟آنچه را كه گفته مي شود بارها وبارها در منزل ودر كنكورهاي آزمايشي تمرين كنيد تا بتوانيددرجلسه ي كنكورهم آنهارا اجرا نمائيد.

 

فعاليت 1-7	عدسك تنه درخت	ساختار مفصل
انتقال فعال	باله هاي ماهي	اسمز
ساختار باكتري	ساختار استخوان دراز	اسپيرومتر
ساختار ساركومر	ساختار استروئيد	آشام سنج
آوند هاي چوبي	تريكودينا	تصوير عنواني فصل 3
2-1فعاليت	2-22 واكوئل	تصوير عنواني فصل 6
دو مسير حركت آب	ساختار  رگهاي خوني	ساختار سلول درون پوست
مدل جريان فشاري	مقايسه روده گوشتخوار و	برش عرضي ساقه وريشه
فعاليت 7-2 ش5	فعاليت تشريح قلب	جهت گيري شعاعي
مسلمانان نوآور	مثال رده بندي	صفحه 40
صفحه 41	صفحه 39	صفحه 18

ترامادول به علت خاصیت سرخوشی، ضد افسردگی و بی‌خوابی به شدت مورد سوءمصرف قرار می‌گیرد و در میان جوانان این مخدر به اشتباه مصرف می‌شود و خطر اعتیاد به آن در نظر گرفته نمی‌شود. به گزارش فارس، ترامادول که به نامهای تجاری ترامال، ترامدو بایومادول نیز شناخته می‌شود. یک داروی مسکن شبه تریاک است. این دارو برای تسکین دردهای متوسط تا شدید تجویز می‌شود. خاصیت تسکین درد در ترامادول حدود 10 برابر ضعیف تر از مرفین است. علاوه بر این ترامادول باعث جلوگیری از بازجذب "نورآدرنالین" شده و این امر باعث ایجاد نوعی خاصیت، مانند داروهای ضدافسردگی و همچنین هوشیاری می‌شود و برعکس مرفین، فرد مصرف کننده را فعال‌تر می‌کند، حتی در برخی از مصرف‌کنندگان احتمال گرفتگی عضلانی نیز کاهش می یابد. با خوردن 100 میلی گرم ترامادول سطح خونی دارو در دو ساعت به حداکثر می‌رسد. حدود 20 درصد ترامادول به پروتئین خون بسته می‌شود. 30 درصد ترامادول بصورت تغییر نیافته و 60 درصد آن بصورت متابولیتهای شکسته شده در کبد از راه ادرار دفع می‌شود. مدت زمان تاثیر ترامادول 4 تا 6 ساعت است و موارد مصرف آن برای تسکین درد معمولا به مدت کمتر از 5 روز و به مقدار 50 تا 100 میلی گرم هر 8 ساعت تجویز می‌شود، همچنین این دارو جهت درمان سندروم پای بی‌قرار نیز تجویز می‌شود. این دارو نحستین بار توسط شرکت آلمانی گروننتال (Grünenthal) در دهه 1970 با نام تجاری ترامال (®Tramal) ساخته شد. گروننتال در سالهای بعد حق تولید ترامادول را به شرکتهای متعددی در سراسر دنیا واگذار کرد. ترامادول معمولاً به شکل نمک هیدروکلراید تولید شده و به دو شکل خوراکی (بیشتر کپسول و قرص) و آمپول به بازار عرضه می‌شود. مقدار جذب و تأثیر فرم تزریقی ترامادول بسیار بیشتر از فرم خوراکی است. ترکیب ترامادول و استامینوفن نیز در بازار موجود است که البته در کشور عرضه نمی‌شود اما در خارج از ایران به صورت قرص، آمپول، کپسول و قطره موجود است. مصرف قطره خوراکی آن رایج‌تر است و برعکس اکثر داروهای اپیوئیدی شامل قوانین داروهای مخدر نمی‌شود و با نسخه عادی پزشک قابل تهیه‌ است. مصرف ترامادول موجب وابستگی روانی و جسمی شبیه اعتیاد به تریاک می‌شود و با قطع ناگهانی دارو علائم اضطراب، تعریق، بی‌خوابی، تهوع و لرز، اسهال، درد عضلانی، سندروم پای بی‌قرار (RLS)، ترس و بیقراری، گرگرفتگی و گزگز پیش می‌آید. ترامادول به علت خاصیت سرخوشی، نعشگی و ضدافسردگی به شدت مورد سوءمصرف قرار می‌گیرد و اکثراً در میان جوانان این مخدر به اشتباه حدس زده می‌شود و خطر اعتیاد به آن در نظر گرفته نمی‌شود. ترامادول با نسخه پزشک قابل تهیه است و در اکثر کشورها شامل قوانین داروهای مخدر نمی‌شود با این وجود خاصیت اعتیاد آور آن کمتر از دیگر مواد اپیوئیدی نیست. علائم جسمی ترک ترامادول احتمالاً به علت خواص ضدافسردگی این دارو (جلوگیری از بازجذب سروتونین و نورآدرنالین) شدیدتر از علائم ترک مخدرهایی مانند تریاک است، حتی بعد از قطع مصرف کوتاه مدت ترامادول علائمی مانند بی خوابی، سندروم پای بی‌قرار (RLS) و افسردگی بروز می‌کند. مصرف بدون وقفه آن در طولانی مدت باعث ایجاد مقاومت بدنی نسبت به مواد اپیوییدی شده و دوز مصرف آن باید افزایش یابد تا اثری مشابه مقدار مصرف اولیه را ایجاد کند، مدتی بعد از قطع مصرف دارو مقاومت بدنی نسبت به ترامادول و دیگر مواد اپیوئیدی به حالت اولیه بر می‌گردد. عوارض جانبی عوارض مشابه دیگر داروهای شبه‌تریاک (تهوع، سرگیجه، خواب آلودگی، خشکی دهان،یبوست، افت فشار خون، تعریق، خارش) در ترامادول هم دیده می‌شود اما احتمال بروز دپرسیون تنفسی که کشنده‌ترین عارضه این گروه داروهاست، با ترامادول خوراکی نسبت به مرفین کمتر است. مصرف این دارو به علت افزایش سطح سروتونین، بیشتر از دیگر مواد اپیوئیدی ایجاد حالت تهوع می‌کند، همچین باعث بی خوابی می‌شود. مصرف بیشتر از 400 میلی گرم ترامادول برای افراد بدون مقاومت بدنی در مقابل مواد اپیوئیدی خطرناک است. یکی از عوارض نادر ولی خطرناک مصرف ترامادول تشنج است. تشنج معمولا در اثر مصرف زیاد این دارو یا مصرف دارو در بیماران صرعی یا بیمارانی که دچار آسیب مغزی شده‌اند با بیمارانی که مشکلات کبدی کلیوی (دفع دارو دچار اختلال گشته و افزایش مقدار دارو در خون) دارند و یا معتادان به الکل ایجاد می‌شود. همچنین احتمال وابستگی دارویی و بروز علائم ترک مشابه دیگر ترکیبات شبه تریاک هم وجود دارد. یکی دیگر از عوارض نادر ترامادول (چهار تا پنج ساعت پس از مصرف) افزایش فشار خون به همراه سردرد شدید است.

۱. مشخصات مشترک بین همه ی سلول ها چیست ؟ 1. تخصصی هستند وکار مخصوصی انجام می دهند 2. هسته دارند که دارای DNA     میباشند 3. دارای غشاء پلاسمایی هستند 4. سیتوپلاسم دارند.

2. چه عواملی ویژگی های ریخت شناختی تریکودینا را تعیین وکارسلول را اختصاصی می کنند ؟ برخی ژن های موجود در DNA   تریکودینا شکل و ویژگی های ریخت شناختی سلول را تعیین و برخی ژن های دیگر با تنظیم تولید پروتئین های اختصاصی شکل و کار سلول را اختصاصی می کنند .

3. غشا ء پلاسمایی چیست و چه کارهایی انجام می دهد ؟ غشاء پلاسمایی محتویات سلول را از محیط بیرون جدا می کند و در واقع مرز بین سلول و دنیای خارج از سلول است . این غشا به سلول کمک می کند تا مواد مورد نیاز خودش را از محیط اطراف بگیرد و مواد زاید را به محیط دفع کند . غشاء پلاسمایی سیتو پلاسم را احاطه کرده است .

بقیه در ادامه مطـلــــــــب...

نکات مهم فصل اول- پروتئین سازیبیماری آلکاپتونوریا1- آلكاپتونوريا يك نوع بيماري ارثي است ( مربوط به ژن و DNA )2- نشانه ی بیماری این است که ادرار افراد مبتلا به آلكاپتونوريا در مجاورت هوا سياه رنگ مي شود ( واكنش هموجنتيسيك اسيد با هوا)3- در افراد مبتلا به آلكاپتونوريا آنزيم تجزيه كننده هموجنتيسيك اسيد وجود ندارد .( نظر آرچيبلد گرو )4- چون این بیماری ارثی است در نتیجه رابطه*ي بين ژن و يك نقص آنزيمي را نشان مي دهد.آزمایش بیدل و تیتم :1- محیط کشت کامل محیطی است که همه ی ترکیبات لازم برای رشد یک قارج را داشته باشد.2- محیط کشت غنی شده زیر مجموعه ای از محیط کشت کامل است.3- محیط کشت حداقل دارای حداقل مواد برای رشد قارچ است.( نمک – شکر و ویتامین بیوتین )4- محیط کشت شاهد همان محیط کشت حداقل است و از این جهت شاهد نامیده می شود که نشان می دهد که هاگ ما جهش یافته است یا خیر.5- مراحل آزمایش به صورت زیر است :a. هاگ های قارچی که در محیط کشت حداقل رشد می کند ( جهش نیافته است) بعد از ایجاد جهش توسط اشعه ی x در محیط کشت کامل کشت می شوند و تکثیر می شوند( تولید مثل جنسی و میوز و تنوع )b. یکی از هاگ ها از این محیط کشت کامل قبلی جدا شده و در محیط کشت کامل جدید کشت می شود تا تکثیر شود( تولید مثل غیر جنسی و میتوز)c. از محیط شاهد برای اطمینان از جهش یافتگی این هاگ جدا شده استفاده می شود.d. از محیط کشت کامل دوم هاگ هایی را جدا و به انواع محیط کشت غنی شده منتقل می کنند تا ببینند که جهش مربوط به تولید کدام ماده بوده است. ( هر محیط کشت غنی شده تشکل می شود از محیط کشت حداقل + یک ترکیب مهم برای رشد قارچ )6- نتیجه ی کار این بود که جهش یافته های نیازمند آرژینین سه گروه بودند که بیدل و تیتم مسیر زیر را برای آن پیشنهاد کردند.X ارنيتين سيترولين آرژينين حالت طبیعیX ارنيتين سيترولين آرژينين مشکل در تولید آنزیم 1X ارنيتين سيترولين آرژينين مشکل در تولید آنزیم 2X ارنيتين سيترولين آرژينين مشکل در تولید آنزیم 37- گروه اول در تولید آنزیم 1 مشکل دارند و جهش در ژن 1 رخ داده است.8- گروه دوم در تولید آنزیم 2 مشکل دارند و جهش در ژن 2 رخ داده است.9- گروه سوم در تولید آنزیم 3 مشکل دارند و جهش در ژن 3 رخ داده است.10- این آزمایش رابطه ی یک ژن یک آنزیم را نشان داد که بعدها به نظریه ی یک ژن یک رشته ی پلی پپتیدی تغییر کرد.11- دلیل تغییر این است که 1- همه ی ژن ها ، آنزیم و پروتئین نمی سازند.2- بعضی آنزیم ها و پروتئین ها خود از چند رشته ی پلی پتیدی ساخته شده اند و در نتیجه چند ژن در تولید آن دخالت داشته است.12- به شکل مورد نظر برای این آزمایش توجه ویژه شود.13- کپک نوروسپورا کراسا از گروه آسکومیکوتا ها است و تولید مثل جنسی و غیر جنسی دارد.14- توجه شود که کپک ها هاپلوئید هستند(n کروموزومی) و تولید مثل* آنها از راه چرخه ی هاپلوئیدی است ( فصل آخر)15- توجه شود که قارچ ها چه ویژگی هایی دارند مثلا جنس دیواره کیتینی است یا تقسیم میتوز آنها هسته ای است و ...16- توجه شود که قارچ ها جزء یوکاریوت ها هستند و تمام ویژگی های یوکاریوت ها در رابطه با آنها عمومیت دارد.رمزهای وراثتی1- رمز ها علائمی برای ذخیره و انتقال داده ها و اطلاعات هستند مانند حروف یک زبان.2- با این حروف می توان کلمه و سپس جمله ساخت در ضمن زبان ها قابل ترجمه به یکدیگر هستند.3- زبان DNA*دارای 4 حرف رزم است که همان نوکئوتیدهای دارای A,T,C,G هستند.4- رمز هاي DNA تعيين كننده ي نوع و ترتيب اسيد هاي آمينه در پروتئين ها مي باشند. 5- با این حروف رمز ، کلمه های رمز سه حرفی ساخته می شوند که در سطح DNA*به آنها کد گقته می شود.6- کلمه های سه حرفی DNA را کد و در mRAN ، کدون (رمز) و در tRNA ، آنتی کدون ( ضد رمز) می نامند.7- توجه شود که هر وقت صحبت از رمز شد منظور در سطح کدون و mRNA می باشد.8- با 4 حرف رمز در DNA و RNA هر کدام 64 کلمه ی رمز خواهند داشت که قرار است هر یک از این کلمه های رمز به اسید های آمینه در رشته ی پلی پپتیدی ترجمه شوند.9- با وجه به اینکه 20 نوع اسید آمینه در پلی پپتیدها به کار می رود بنابراین بعضی از اسیدهای آمینه بیش از یک کامه ی رمز خواهند داشت.10- از 64 کلمه ی رمز سه تای آنها رمز های پایان هستد که معنی اسید آمینه نمی دهند که عیارتند از UAA,UAG,UGA11- همیشه رمز آغاز در ترجمه AUG است که معنی اسید آمینه ی متیونین را میدهد.12- در متن کتاب به رمز های لوسین CUU و همچنین دو رمز برای هیستیدین UGA , UGU اشاره شده است.13- همچنین در آزمایش آقای نیرنبرگ اشاره می شود که رمز فنیل آلانین UUU می باشد.14- در این قسمت باید به تمام ویژگی های مولکول DNA و RNA و تفاوت های آنها توجه داشته باشیم مثلا دو رشته ای بودن DNA تک رشته ای بودن RNA و نیر اینکه در RNA به جای T*دارای U هستیم و نیز اینکه قند RNA ریبوز است و ...15- توجه کنیم که RNA ها مستقیما از روی DNA ساخته می شوند(رونویسی )16- توجه کنیم که ترکیباتی که آمینو اسیدی نیستند ، ژن و رمز ندارند مانند لیپید ها یا قندها ( کربوهیدرات ها)17- به مفهوم ژن و اینکه ژن ها بر روی کرموزوم قرار دارند و اینکه کروموزوم ها از DNA و پروتئین ساخته شده اند توجه کنیم.18- به ساختار DNA و نوع پیوندها و بازهای پورینی و پریمیدینی توجه کنیم و نوکلئوتید ها را خوب بشناسیم.19- به جنس مواد و مولکول ها توجه داشته باشیم مثلا باید بدانیم که RNA پلی مراز از جنس آمینو اسید است و نه نوکلئوتیدی.RNA ها 1- DNA به واسطه ی انواع RNA ها پلی پپتید سازی را انجام می دهد و خود مستقیما در آن شرکت ندارد.2- انواع RNA ها عبارتند 1- از mRNA که دارای رمز برای ترجمه به پلی پپتید است2- rRNA که نقش ساخاتری و آنزیمی در ریبوزوم ها دارد3- tRNA که انتقال دهنده ی آمینو اسید به محل ترجمه است (ریبوزوم )3- هر سه ی این ها مستقیما از روی DNA رونویسی می شوند.4- هر سلولی فعالتر باشد به طور معمول RNAی بیشتری نیز در آن وجود خواهد داشت.5- tRNA دارای ساختار برگ شبدری است ولی در سلول شکا واقعی آن L مانند است.6- tRNA دارای سه بازو است که بازو های جانبی برای نگهداری آن در ریبوزوم و بازوی میانی دارای ضد رمز است.7- همیشه اسید آمینه به بخش انتهایی CCA اتصال می یابد.8- در کل به شکل tRNA در کتاب توجه ویژه شود چه حالت برگ شبدری و چه حالت L مانند آن.9- توجه کنیم که برای رمز های پایان ، tRNA نداریم و همچنین ضد رمز بعضی tRNA ها با چند رمز جفت می شود به همین دلیل به جای 61 نوع مولکول tRNA در سلول ، انوع کمتری داریم.10- توجه کنیم که tRNA آغازگر همیشه حامل متیونین است و اولین tRNA یی است که در جایگاه P ریبوزوم قرار می گیرد و در ضمن با سایر tRNA هایی که حامل متیونین هستند تفاوت دارد.11- توجه کنیم که rRNA ارای کلمه ی رمز نمی باشد.12- باز آلی U*تک حلقه ای است و جزء بازهای پریمیدینی می باشد همانند C , T .رونویسی1- رونويسي اولين قدم براي ساختن پروتئين است.2- رونويسي با كمك آنزيمي به نام RNA پلي مراز صورت مي گيرد.3- توجه کنیم که RNA پلي مراز یک آنزیم است و واحد سازنده ی آن امینو اسید می باشد.4- سلول هاي پروكاريوتي فقط يك نوع RNA پلي مراز دارند.5- سلول هاي يوكاريوتي 3 نوع RNA پلي مراز دارند؛ كه با شماره هاي I و II و III نشان داده مي شوند.6- RNA پلي مرازI رونويسي از ژن هاي مربوط به rRNA ها را انجام مي دهد.7- RNA پلي مرازII رونويسي از ژن هاي مربوط به پیش ساز های mRNA و نيز برخي RNA هاي كوچك را انجام مي دهد.8- RNA پلي مراز III رونويسي از ژن هاي مربوط به tRNA و برخي RNA هاي كوچك ديگر را انجام مي دهد.9- توجه شود که هر کدام از این انواع RNA پلي مرازها که آنزیم هستند خود دارای ژن هستند و رونویسی ژن آنها توسط RNA پلي مرازII ، صورت می گیرد.10- RNA پلي مراز در پروکاریوت ها در سیتوپلاسم فعالیت دارد (چون هسته ندارند) ولی در یوکاریوت ها در سیتوپلاسم تولید شده و در هسته فعالیت می کنند.11- رونويسي را در طي سه مرحله مي توان نشان داد:a. در مرحله اول RNA پلي مراز به راه انداز متصل مي شود ( راه انداز قسمتي از DNA است كه به RNA پلي مراز امكان مي دهد كه رونويسي از محل صحيح را آغاز كند)b. در مرحله*ي دوم RNA پلي مراز دو رشته*ي DNA را از هم باز مي كند.c. در مرحله*ي سوم RNA پلي مراز همچون قطاري در طول DNA حركت و در مقابل هر نوكلئوتيد آن ، نوكلئوتيد مكمل RNAيي آن را قرار مي دهد تا به جايگاه پايان رونويسي برسد ( جايگاه پايان رونويسي بخشي از DNA است كه بعد از رونويسي از آن ، RNA پلي مراز و DNA و RNA ساخته شده از هم جدا مي شوند و رونويسي پايان مي پذيرد.)12- توجه کنیم که راه انداز رونویسی نمی شود ولی جایگاه آغاز رونویسی و جایگاه پایان رونویسی ، رونویسی می شوند.13- به تفاوت های همانند سازی و رونویسی توجه ویژه شود مثلا در همانند سازي DNA هر از دو رشته به عنوان الگو استفاده مي شود ولي در رونويسي فقط از يكي از دو رشته ي مولكول DNA ( ژن مورد نظر) به عنوان الگو استفاده مي شود.14- هيچ گاه در يك ژن به طور همزمان از دو رشته در يك قسمت رونويسي صورت نمي گيرد.15- در بخشي از مولكول DNA ممكن است كه به طور همزمان چندين مولكول RNA رونويسي شوند.16- ساختار پر مانند در شکل کتاب نشان دهنده ی همزمانی تعداد زیادی رونویسی از ژن ها ( حتی یک ژن ) می باشد.17- توجه کنیم که همیشه وقتی صحبت از یک ژن می شود منظور بخشی از DNA ی دو رشته ای است.18- RNA های کوچک در یوکاریوت ها وجود دارند و در پروکاریوت ها مشاهده نمی شوند. همچنین در کتاب گفته شده که RNA پلي مرازII ، پیش ساز های mRNA را می سازد که منظور RNAی نابالغ است که بعدا کوتاه شده و بالغ خواهد شد.ترجمه 1- در ترجمه توالي نوكلئوتيدي mRNA به توالي آمينواسيدي در رشته ي پلي پپتيدي ترجمه مي شود.2- در ترجمه در اصل زبان نوكلئيك اسيدي به زبان آمينواسيدي ترجمه مي شود.3- پروتئين سازي در ريبوزوم ها صورت مي گيرد( rRNA ) و tRNA اسيد هاي آمينه را به ريبوزوم حمل مي كند و mRNA اطلاعات را به ريبوزوم حمل مي كند. ( در پروتئين سازي هر سه نوع RNA شركت دارند)4- براي هر اسيد آمينه حداقل يك نوع tRNA وجود دارد. ( یعنی بعضی اسیدهای آمینه توسط بیش از یک نوع Trna حمل می شوند.5- ریبوزوم دارای دو زیر واحد کوچک و بزرگ است که زیر واحد کوچک آغاز گر فرآیند ترجمه است.6- ریبوزوم خود از rRNA و پروتئین تشکیل شده است و محل ساخت آن در یوکاریوت ها در هسته است و در پروکاریوت ها در همان سیتوپلاسم.7- ریبوزوم های پروکاریوتی متفاوت از ریبوزوم های یوکاریوتی هستند هم از نظر اندازه و هم از نظر ساختار .8- ریبوزوم ها کوچگترین اندامک همه ی سلول ها محسوب می شوند و در همه ی سلول ها زنده یافت می شوند.9- ترجمه در سیتوپلاسم سلول ها رخ می دهد. 10- همچنین رونویسی و ترجمه در درون میتوکندری و کلروپلاست نیز رخ می دهد چون دارای DNA ی حلقوی اختصاصی و ریبوزوم اختصاصی هستند.11- ترجمه یک فرایند آنزیمی است و نیاز به صرف انرژی دارد.12- ترجمه داراي سه مرحله*ي آغاز ، ادامه و پايان است.13- فرآيندهاي همانند سازي ، رونويسي و ترجمه هر سه از نوع ساختن و نيازمند به انرژي هستند.14- ريبوزوم داراي دو زير واحد بزرگ و كوچك است كه زير واحد كوچك خود داراي دو جايگاه به نام هاي A براي آمينواسيد و P براي پلي پپتيد در حال ساخت است.15- در مرحله ي آغاز ترجمه tRNAي آغازگر (ناقل متيونين) در جايگاه P ريبوزوم قرار مي گيرد و با كدون آغاز ( AUG) رابطه*ي مكملي برقرار مي كند.سپس زير واحد بزرگ ريبوزوم به زير واحد كوچك متصل مي شود.16- در مرحله ي ادامه tRNA ي بعدي در جايگاه A قرار مي گيرد و دومين اسيد آمينه با اولين اسيد آمينه پيوند پپتيدي برقرار مي كند، سپس tRNA ي موجود در جايگاه P آزاد شده و جايگاه P خالي مي شود و tRNA ي جايگاه A به همراه رشته ي پلي پپتيدي به اندازه ي يك كدون جابجا شده و جايگاه P را اشغال مي كندو جايگاه A خالي مي شود و tRNAي سوم در جايگاه A قرار مي*گيرد و ...17- در مرحله ي پايان با قرار گرفتن يكي از كدون هاي پايان در جايگاه A ريبوزوم ، عامل پایان ترجمه در جایگاه A قرار می گیرد و زير واحد هاي ريبوزوم و mRNA و رشته ي پلي پپتيدي ساخته شده از هم جدا مي شوند و ترجمه به اتمام مي رسد.18- اگر تعداد رمز های mRNA را n در نظر بگیریم آنگاه *روابط زیر برقرار خواهد بود:a. تعداد رمز هایی که در جایگاه P قرار گرفته اند b. تعداد رمزهایی که در جایگاه A قرار گرفته اند c. تعداد رمز های قابل ترجمه در جایگاه A d. تعداد جابه جایی های ریبوزوم و mRNA نسبت به همدیگر e. تعداد اسید های آمینه در رشته ی پلی پتیدی ساخته شده f. تعداد پیوند های پپتیدی در رشته ی پلی پپتیدی ساخته شده 19- اگر تعداد جا به جایی ها ی ریبوزوم و mRNA نسبت به همدیگر را m فرض کنیم آنگاه m+1 امین رمز در جایگاه P و m+2 امین رمز در جایگاه A*خواهد بود.20- يك mRNA مي تواند به طور همزمان توسط چند ريبوزوم ترجمه شود.21- هر mRNA عمر مشخصي دارد و بعد از مدتي از بين خواهد رفت.22- برای سادگی قرارداد این باشد که جهت جابه جایی از سمت چپ به سمت راست ریبوزوم باشد یعنی A P ژن های یوکاریوتی گسسته اند 1- در یوکاریوت ها و آرکی باکتری ها ژن های گسسته وجود دارند یعنی پیش نویس mRNA باید کوتاه شود و تغییر کند.2- این تغییرات یعنی بالغ شدن در درون هسته ی سلول های یوکاریوتی رخ می دهد.3- اینترون بخشی از DNA است که رونوشت آن در mRNA بالغ حذف می شود.4- اگزون بخشی از DNA است که رونوشت آن در mRNA بالغ باقی می ماند.5- برای سادگی همیشه یک اینترون را در بین دو بخش اگزون در نظر می گیریم. اگزون اینترون اگزون 6- توجه کنیم که اینترون و اگزون مربوط به DNA و رونشت اگزون و اینترون مربوط به mRNA می باشند.7- اگر تعداد اینترون ها را n در نظر بگیریم آنگاه برای بالغ شدن mRNA تعداد n2 پیوند فسفودی استر شکسته می شود و تعداد n پیوند فسفودی استر تشکیل می شود.8- روشن است که این فرآیند هم، آنزیمی است و نیاز به انرژی دارد.تنظیم بیان ژن 1- در هر سلولی فقط بخشی از همه ی ژن ها رونویسی و ترجمه می شوند ( بیان می شوند)2- دو سلول می توانند در ژنوتیپ یکسان ولی در فنوتیپ متفاوت باشند و این تفاوت به خاطر تفاوت در بیان ژن ها و نهایتا تفاوت در انواع پروتئنی ها است.3- بيان شدن يك ژن يعني اينكه آن ژن مورد استفاده قرار گرفته است و در اصطلاح روشن است .4- وقتي ژني مورد استفاده قرار نگيرد ، خاموش است .5- اينكه در يك زمان مشخص ، كدام ژن روشن و كدام ژن خاموش باشد، تنظيم بيان ژن ناميده مي شود.6- تنظيم بيان ژن براي پاسخ به شرايط محيطي ( در باکتری ها ) و نمو ( مثلا تشکیل دست و پا و تمایز سلول ها در جنین )مهم است.7- ماده*ي ژنتيك همه*ي سلول هاي بدن ما يكسان است ؛ تفاوت سلول ها به خاطر اين است كه در هر نوع سلول فقط بعضي از ژن ها بيان مي شوند و روشن هستند و بقيه*ي ژن ها خاموش هستند.8- آنچه كه فنوتيپ را تعيين مي كند ، نوع پروتئين ها است كه خود محصول ژن هاي روشن هستند.9- تنظيم بيان ژن ممكن است در سطوح مختلفي مثل قبل از رونويسي يا در هنگام رونويسي و يا بعد از رونويسي صورت بگيرد .10- معمولا تنظيم بيان ژن در هنگام رونويسي صورت مي گيرد ، چون در اين حالت انرژي كمتري صرف مي شود.11- تنظيم بيان ژن در هنگام رونويسي يعني اينكه اگر به محصول آن ژن نيازي نباشد از آن ژن رونويسي صورت نمي گيرد .12- تنظیم بیان ژن در پروکاریوت ها بر عهده ی اپران ها است.13- اپران بخشي از DNA است كه شامل دو بخش تنظيم كننده و ساختاري است .14- بخش تنظيم كننده خود شامل دو قسمت راه انداز و اپراتور است .15- بخش ساختاري بخشي است كه از روي آن mRNA رونويسي مي شود.16- بخش ساختاري خود مي تواند شامل چندين ژن باشد .17- اپران مربوط به سلول هاي پروكاريوتي است و توسط ژاكوب و مونو براي توضيح نحوه ي بيان هماهنگ ژن ها در باكتري ها پيشنهاد شده است .18- بخش تنظيم كننده ، بيان همزمان ژن ها را كنترل مي كند.19- اپراتور و راه انداز كنار همديگر هستند .20- 21- 22- 23- 24- 25- بخشي به نام ژن تنظيم كننده كه ممكن است فاصله ي زيادي از راه انداز داشته باشد باعث توليد پروتئيني به نام مهار كننده مي شود ( پروتئين تنظيم كننده )26- چسبيدن مهار كننده به به اپراتور ، سدي در جلو RNAپلي مراز ايجاد مي كند كه در نتیجه ژن خاموش مي شود.27- در اپران لك با ورود لاكتوز به محيط ، لاكتوز در باكتري به الولاكتوز (عامل تنظيم كننده) تبديل مي شود كه الولاكتوز به مهار كننده (پروتئين تنظيم كننده ) مي چسبد و از اتصال آن به اپراتور جلوگيري مي كند و بنابر اين اپران لك روشن مي شود.28- توجه کنیم که اپران دو رشته ای است و بخشی از DNA می باشد.29- توجه کنیم که به مهار کننده ، پروتئین تنظیمی و به الولاکتوز عامل تنظیمی نیز گفته می شود.30- توجه کنیم که مهار کننده خود دارای یک ژن است که دستور ساخت آن را می دهد.31- اپران مهار کننده می تواند که اپراتور نداشته باشد چون در این صورت حالت دور باطل به وجود می آید!32- اپران می تواند چند ژنی یا تک ژنی باشد در نتیجه در باکتری ها mRNA ی تک ژنی و چند ژنی هر دو مشاهده می شود. 33- در اپران چند ژنی ، هر ژن دارای جایگاه آغاز رونویسی و جایگاه پایان رونویسی است.34- در یک mRNA چند ژنی هم هر رونوشت ژن دارای رمز آغاز و رمز پایان جداگانه است.35- چون در پروکاریوت ها رونویسی و ترجمه هر دو در سیتوپلاسم رخ می دهد ممکن ایت در همان هنگام رونویسی ، ترجمه نیز آغاز شده باشد.36- به شکل مربوطه در کتاب و همچنین جنس فاکتورها و عوامل دخالت کننده توجه ویژه شود و همچنین توجه داشته باشیم که اپران مریوط به پروکاریوت ها است و ویژگی های پروکاریوت را در نظر داشته باشیم.تنظیم بیان ژن در یوکاریوت ها 37- در سلول هاي يوكاريوتي ساختار اپران وجود ندارد .38- در سلول هاي يوكاريوتي فرصت بيشتري براي تنظيم بيان ژن وجود دارد چون DNA در هسته است و از سيتوپلاسم (محل ترجمه) جدا مي باشد.39- در سلول هاي يوكاريوتي تنظيم بيان ژن ممكن است در سطوح رونويسي يا حتي ترجمه ( در سيتوپلاسم ) صورت گيرد .(قبل از رونويسي – رونويسي – بعد از رونويسي ) كه اينها در هسته است / (قبل از ترجمه – ترجمه – بعد از ترجمه ) كه اين ها در سيتوپلاسم است .40- غالبا تنظيم بيان ژن در يوكاريوت ها در هنگام شروع رونويسي صورت مي گيرد.41- در يوكاريوت ها RNAپلي مراز به تنهايي نمي تواند راه انداز را شناسايي كرده و بر روي آن قرار گيرد و براي اين كار نياز به بخش هاي پروتئيني به نام عوامل رونويسي دارد .42- عوامل رونويسي بسيار متنوع و متعدد هستند و نقش هاي مختلفي را در تنظيم بيان ژن دارند .43- در کل سلول یوکاریوتی با تنظیم نوع و مقدار عوامل رونویسی ، تنظیم بیان ژن را انجام می دهد.44- گروهي از عوامل رونويسي در ابتدا با راه انداز متصل مي شوند و بعد از آن RNAپلي مراز به آنها مي پيوندد .45- افزاينده بخشي از مولكول DNA*است كه به كمك عوامل رونويسي متصل به آن (فعال كننده) ، عمل رونويسي را تقويت مي كند .46- افزاينده بر خلاف راه انداز ممكن است هزاران نوكلئوتيد از ژن فاصله داشته باشد .47- افزاينده و فعال كننده متصل به آن با تشكيل يك حلقه در DNA در كنار RNAپلي مراز و ساير عوامل رونويسي روي راه انداز قرار مي گيرند و به اين ترتيب عوامل رونويسي متصل به راه انداز فعال شده و ژن روشن مي شود.48- افزاينده و فعال كننده هستند كه عوامل رونويسي متصل به راه انداز را فعال مي كنند.49- توجه کنیم که ساختار چند ژنی در یوکاریوت ها وجود ندارد.50- به شکل کتاب و نیز فاکتور های دخالت کننده و محل انجام هر فعالیت و بخصوص جنس و واحد سازنده ی همه ی عوامل و فاکتور ها توجه ویژه شود.جهش1- هر گونه تغییر در ساختار DNA جهش نامیده می شود.2- جهشي كه در سلول هاي جنسي رخ دهد ممكن است به زاده ها منتقل شود.3- جهشي كه در سلول هاي پيكري رخ دهد فقط بدن خود فرد را تحت تأثير قرار مي دهد و به نسل بعد منتقل نخواهد شد.4- جهش هايي كه يك يا چند نوكلئوتيد ژن را روي يك كروموزوم تغيير مي دهند ، جهش نقطه*اي ناميده مي شوند.5- در كل جهش هاي نقطه*اي دو نوع هستندa. جهش هاي جانشيني كه در آن در جاي يك نوكلئوتيد ، نوكلئوتيدي از نوع ديگر قرار مي گيرد . b. جهش هاي افزايشي يا كاهشي كه يك يا چند نوكلئوتيد در ژن حذف يا اضافه مي شود.6- جهش هاي افزايشي يا كاهشي معمولارمز هاي سه حرفي را به هم مي ريزند .7- جهشي كه باعث اشتباه خوانده شدن حروف سه نوكلئوتيدي شوند ، جهش تغيير چهارچوب ناميده مي شوند زيرا چهارچوب الگوي خواندن در يك يا دو موضع جابجا مي شود.8- جهش هاي نقطه اي مي توانند باعث شوند كه a. پروتئين مورد نظر ساخته نشود b. پروتئيني متفاوت ساخته شود كه عملكرد متفاوتي داشته باشد.9- گاه جهش جانشيني بي تأثير است چون بعضي از اسيد هاي آمينه بيش از يك رمز دارند .مثال: GGU و UGC هر دو رمز هاي مربوط به سيستئين هستند بنابراين اگر در جهش جانشيني به جاي C ، U قرار بگيرد مشكلي پيش نمي آيد .

ژنوم Ecoli حاوی بیش از 3000 ژن است.تعدادی از این ژنها همیشه فعال میباشند زیرا برای ادامه رشد باکتری همواره مورد نیاز میباشند.اما تعدادی از آنها اغلب اوقات خاموش میباشند زیرا محصول آنها به ندرت مورد نیاز است.

برای مثال آنزیمهای مورد نیاز برای متابولیسم قند آرابینوز تنها زمانی مورد نیاز میباشد که محیط کشت واجد این قند و فاقد قند ساده ی گلوکز باشد.

فرایند بیان ژن فرایند گران و انرژی خواهی است.انرژی زیادی مورد نیاز است تا RNA یک ژن تولید و از آن پروتئین ساخته شود.

سیستمهای کنترل رونویسی و تنظیم بیان ژنها:

اپرون لک:

این اپرون آنزیمهایی را که سلول Ecoli را قادر به استفاده از لاکتوز میکند تولید کرده و حاوی 3 ژن است.فرض کنیم باکتری Ecoli در یک فلاسک حاوی گلوکز و لاکتوز در حال رشد باشد رشد سلولها پس از استفاده کامل از گلوکز متوقف میشود و وارد یک فاز lag میشود در این فاز ژنهای اپرون لک که برای متابولیسم لاکتوز مورد نیاز است بیان میشود.

این اپرون دارای 3 ژن میباشد:

1.گالاکتوزید پرمئاز(برای انتقال لاکتوز به درون سلول)

 2.بتا گالاکتوزیداز(که لاکتوز را به گلوکز و گالاکتوز تبدیل میکند)

3.گالاکتوزید ترنس استیلاز(عملکرد آن در متابولیسم لاکتوز هنوز شناخته شده نیست)

این 3 ژن با ترتیب بتا گالاکتوزیدازlacZ.گالاکتوزید پرمئازlacY.گالاکتوزید ترنس استیلازlacA در اپرون قرار میگیرند.

این 3 ژن بصورت یک RNA پلی سیسترونی رونویسی میشوند.با اینکه رونویسی این سه ژن تحت تنظیم یک پروموتر است اما هر کدام جایگاه اتصال ریبوزوم خاص خود را دارند و بصورت مستقل ترجمه میشوند.

بقیه در ادامه مطلب